Darowizna pieniężna - co musisz o niej wiedzieć?

Planujesz zakup nieruchomości, a z pomocą chcą przyjść Twoi bliscy? Zobacz, z czym wiąże się darowizna pieniężna i jak na niej nie stracić.

Kiedy przygotowujemy się do zakupu nieruchomości, ustalamy sposób jego finansowania. Podliczamy fundusze, planujemy kredyt, rodzina deklaruje wsparcie finansowe. Własne fundusze mamy udokumentowane, chociażby umową o pracę. Kredyt będzie określony umową z bankiem, ale co z darowizną od rodziny? Czy są jakieś zasady z tym związane? Czy trzeba o czymś wiedzieć, by nie popaść w kłopoty?

Darowizna pieniężna – kto ustala zasady?

Nasze Państwo utrzymuje się z podatków. Wszelkie pieniądze, które znajdują się w obrocie, muszą mieć udokumentowane pochodzenie. Urząd skarbowy, czuwający nad zbieraniem daniny, ma prawo zapytać, skąd pochodzą środki finansowe, które przeznaczyliśmy na zakup wymarzonego mieszkania. Jak więc jest z darowizną pieniężną?

Aby uchronić nas przed kłopotami, Państwo postanowiło ustalić zasady związane z życiem w społeczeństwie poprzez kodeks cywilny. On też określa, czym jest darowizna i jakie obowiązują reguły gry. Zasady związane z fiskusem w zakresie darowizn opisuje zaś ordynacja podatkowa.

Państwo, mając na uwadze że rodzina ma obowiązek się wspierać, często w tworzeniu nowej materii finansowej członków rodziny, lub zabezpieczenia ich bytu, ustaliło, że w ramach obowiązków podatkowych należy wziąć pod uwagę stopień pokrewieństwa. I tak powstały III grupy podatkowe.

3 grupy podatkowe – kto do nich należy?

Do I grupy podatkowej zaliczono: małżonków – obecnych; zstępnych, czyli dzieci, wnuki, prawnuki; wstępnych, czyli rodziców, dziadków, rodzeństwo, pasierba, ojczyma, macochę, teściów, zięcia, synową.

Grupa II to zstępni rodzeństwa, czyli siostrzeniec, bratanek, rodzeństwo rodziców, np. wuj, ciotka oraz zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa, rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa, małżonków innych zstępnych, np. żona wnuka.

Grupa III to wszystkie pozostałe osoby, nie wymienione w grupie I i II – osoby obce, znajomi i przyjaciele oraz spowinowaceni w dalszym kręgu kuzyni, rodzina macochy, ojczyma.

Dla każdej z tych grup ustalono wolną kwotę od podatku i progi podatkowe.

Kwota wolna od podatku

Kwota wolna od podatku w przypadku darowizny (nie należy jej mylić z kwotą wolną od podatku przy zarobkach) jest limitem wskazanym na jednego darczyńcę i nie sumuje się z darowiznami od innych osób. Ograniczeniem w przypadku darowizny jest czas. Jeden darczyńca może nam podarować pieniądze do wysokości kwoty wskazanej w tabelce, ale w okresie 5 lat. Tak prezentuje się podział na grupy:

• grupa I – 9637 zł,
• grupa II – 7276 zł,
• grupa III – 4902 zł.

Darowizna pieniężna – należny podatek z podziałem na grupy

I grupa

• do kwoty 10 278,00 – 3%
• powyżej 10 278,00, do 20 556,00 – 308 zł 30 gr i 5 % nadwyżki ponad 10 278 zł
• powyżej 20.556 – 822 zł 20 gr i 7% nadwyżki ponad 20.556 zł

II grupa

• do kwoty 10.278 zł – 7%
• powyżej 10.278 zł, do 20.556 zł – 719 zł 50 gr i 9% od nadwyżki ponad 10.278 zł
• powyżej 20.556zł – 1.644 zł 50 gr i 12% od nadwyżki ponad 20.556 zł

III grupa

• do kwoty 10.278,00 – 12%
• powyżej 10.278,00, do 20.556,00 – 1.233 zł 40 gr i 16% od nadwyżki ponad 10.278 zł
• powyżej 20.556 – 2877,90 zł i 20% nadwyżki ponad 20 556 zł

Zwolnienie z podatku od darowizny pieniężnej

Prawo przewiduje zwolnienie z podatku od darowizny. Dotyczy to jedynie I grupy i nie obejmuje wszystkich w niej wskazanych. Nie zapłacimy podatku od darowizny, jeśli pochodzi ona od małżonka, naszych wstępnych i zstępnych, naszego rodzeństwa, również przysposobionego, ojczyma i macochy. Nie będzie natomiast objęta ulgą darowizna od teściów, zięcia i synowej.

Aby ulga mogła zaistnieć muszą zostać spełnione warunki:

• darowizna musi zostać zgłoszona do urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy,
• wpłata nastąpiła w formie przelewu na konto obdarowanego lub przekazem pocztowym.

Darowizna jest umową, która zabezpiecza obie strony

W ramach tej umowy darczyńca przenosi swoje prawa do wartości majątkowych lub do przedmiotów nie posiadających wartości materialnej, mogącej mieć jednak znaczenie dla obdarowanego, np. wartość sentymentalna. I robi to nieodpłatnie, nie nakładając jednocześnie na obdarowanego obowiązku świadczenia w zamian za darowiznę.

Jednakże, gdyby darczyńca popadł w niedostatek w wyniku dokonania tej darowizny, to obdarowany ma obowiązek zabezpieczyć byt darczyńcy, poprzez dostarczenie mu odpowiednich środków do życia, w granicach swojego wzbogacenia, lub wypełnić wobec darczyńcy obowiązek alimentacyjny. Darowizna może zostać odwołana, jeżeli zaistnieją określone do tego przesłanki. Może się tak stać, jeżeli obdarowany wykaże się wobec darczyńcy rażącą niewdzięcznością.

Ponieważ darowizna jest umową, umowa ta powinna dla swojej ważności zostać podpisana w formie aktu notarialnego. Jeśli jest to darowizna pieniężna, wystarczy, że zgłosimy ją do urzędu skarbowego a pieniądze wpłyną na nasze konto.

Reasumując

Jeśli potrzebujemy wsparcia finansowego rodziny, a ta jest gotowa nam go udzielić, zastanówmy się, czy możemy tę darowiznę przyjąć. Czy nie zubożymy nadmiernie darczyńcy?

Jeśli darowiznę przyjmujemy, pamiętajmy, aby zgłosić ją do urzędu skarbowego w terminie sześciu miesięcy od daty jej otrzymania. W przeciwnym wypadku urząd skarbowy może nam naliczyć nawet 20 % podatku! I bądźmy wdzięczni za otrzymaną darowiznę